ΦΕΚ 2893/Β (21/8/2017)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ (Γενικής Παιδείας)

Από το βιβλίο «Βιολογία» Γενικής Παιδείας της Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου των Αδαμαντιάδου Σ. κ.ά., όπως αυτό αναμορφώθηκε από τους Καλαϊτζιδάκη Μ. και Πανταζίδη Γ. Κεφάλαιο 1: Άνθρωπος και Υγεία Ενότητα 1.1 Παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του ανθρώπου 1.2 Μικροοργανισμοί 1.2.1 Κατηγορίες παθογόνων μικροοργανισμών (εκτός ο «Πολλαπλασιασμός των ιών») 1.2.2 Μετάδοση και αντιμετώπιση των παθογόνων μικροοργανισμών 1.3 Μηχανισμοί άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού – Βασικές αρχές ανοσίας 1.3.1 Μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας 1.3.2 Μηχανισμοί ειδικής άμυνας – Ανοσία 1.3.3 Προβλήματα στη δράση του ανοσοβιολογικού συστήματος 1.3.4 Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας (AIDS) 1.5 Ουσίες που προκαλούν εθισμό Κεφάλαιο 2: Άνθρωπος και Περιβάλλον 2.1 Η έννοια του οικοσυστήματος 2.1.1 Χαρακτηριστικά οικοσυστημάτων 2.2 Ροή Ενέργειας 2.2.1 Τροφικές αλυσίδες και τροφικά πλέγματα 2.2.2 Τροφικές πυραμίδες και τροφικά επίπεδα 2.3 Βιογεωχημικοί κύκλοι 2.3.1 Ο κύκλος του άνθρακα 2.3.2 Ο κύκλος του αζώτου 2.3.3 Ο κύκλος του νερού 2.4.3 Ερημοποίηση 2.4.4 Ρύπανση (εκτός: Ρύπανση του εδάφους και Ηχορρύπανση) Κεφάλαιο 3: Εξέλιξη 3.1 Εισαγωγή 3.1.1 Ταξινόμηση των οργανισμών και εξέλιξη 3.1.2 Η θεωρία του Λαμάρκ 3.1.3 Η θεωρία της Φυσικής Επιλογής 3.1.4 Μερικές χρήσιμες αποσαφηνίσεις στη θεωρία της φυσικής επιλογής 3.1.5 Η φυσική επιλογή εν δράσει 3.2 Η σύγχρονη σύνθεση 3.2.1 Οι παράγοντες που διαμορφώνουν την εξελικτική πορεία 3.4 Η εξέλιξη του ανθρώπου 3.4.1 Το γενεαλογικό μας δέντρο 3.4.2 Η εμφάνιση των Θηλαστικών και των Πρωτευόντων 3.4.3 Τα χαρακτηριστικά των Πρωτευόντων 3.4.5 Η εμφάνιση των Ανθρωπιδών 3.4.6 Οι πρώτοι άνθρωποι 3.4.7 Μόνο το απόσπασμα «Όπως σε κάθε βιολογικό είδος με μεγάλη εξάπλωση, … στη συχνότητα εμφάνισης των αλληλόμορφων». Σημείωση Στην εξεταστέα-διδακτέα ύλη δεν περιλαμβάνονται τα παραθέματα, τα οποία σκοπό έχουν να δώσουν τη δυ­νατότητα επιπλέον πληροφόρησης των μαθητών, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους, οι πίνακες, τα μικρά ένθετα κείμενα σε πλαίσιο και οι προτάσεις για συνθετικές-δημιουργικές εργασίες των μαθητών.

 

 

 

ΦΕΚ 2893/Β (21/8/2017)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ
Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών

Από το βιβλίο «Βιολογία» της Γ΄ τάξης του Γενικού Λυκείου Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών των Αλεπόρου-Μαρίνου Β., Αργυροκαστρίτη Α., Κομητοπούλου Α., Πιαλόγλου Π., Σγουρίτσα Β..

Κεφάλαιο 1 «Το γενετικό υλικό».
Κεφάλαιο 2 «Αντιγραφή, έκφραση και ρύθμιση της γενετικής πληροφορίας».
Κεφάλαιο 4 «Τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA».
Κεφάλαιο 5 «Μενδελική κληρονομικότητα».
Κεφάλαιο 6 «Μεταλλάξεις».
Κεφάλαιο 7 «Αρχές και μεθοδολογία της Βιοτεχνολογίας»
εκτός από την ενότητα «Η παραγωγή της πενικιλίνης αποτελεί σημαντικό σταθμό στην πορεία της Βιοτεχνολογίας».
Κεφάλαιο 8 «Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας στην Ιατρική» εκτός από τις ενότητες «Εμβόλια» και «Αντιβιοτικά».
Κεφάλαιο 9 «Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας στη γεωργία και την κτηνοτροφία».

Σημείωση

Στην εξεταστέα-διδακτέα ύλη δεν περιλαμβάνονται:
α) Τα ένθετα – παραθέματα, τα οποία σκοπό έχουν να δώσουν τη δυνατότητα επιπλέον πληροφόρησης των μαθητών, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους, σε θέματα που αναδεικνύουν τη σχέση της επιστήμης της Βιολογίας και των εφαρμογών της με όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής.

β) Οι χημικοί τύποι, οι οποίοι συνοδεύουν το κείμενο και συμβάλλουν στην κατανόησή του, σε καμία όμως περίπτωση δεν απαιτείται η απομνημόνευσή τους.

γ) Όσα αναφέρονται υπό τον τίτλο ‘’Ας ερευνήσουμε …’’, στο τέλος κάθε κεφαλαίου και τα οποία αποτελούν προτάσεις για συνθετικές-δημιουργικές εργασίες των μαθητών.

 

Βραδιά του Ερευνητή στο ΕΜΠ

Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2016

πάμε Πολυτεχνείο για έρευνα

Κτίριο Αβέρωφ, Πολυτεχνείο Πατησίων

από τις 5 το απόγευμα έως τα μεσάνυχτα

Είσοδος ελεύθερη – Θα δοθούν βεβαιώσεις συμμετοχής

Την τελευταία Παρασκευή του Σεπτέμβρη, 1.500.000 επισκέπτες σε περισσότερες από 300 Ευρωπαϊκές πόλεις συμμετέχουν στη Βραδιά του Ερευνητή, σε ένα θεσμό που κρατά 11 χρόνια. Βασικός στόχος της Βραδιάς είναι η προβολή και ανάδειξη του έργου των ερευνητών και της σπουδαιότητας του ρόλου τους στην επιστήμη και την κοινωνία στο ευρύ κοινό.

Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ανοίγει τις πύλες του και φέτος, για τρίτη συνεχή χρονιά, διοργανώνοντας τη Βραδιά του Ερευνητή στο ΕΜΠ  την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2016 στο εμβληματικό κτίριο Αβέρωφ του Ιστορικού Συγκροτήματος Πατησίων του Πολυτεχνείου από τις πέντε το απόγευμα έως τα μεσάνυχτα.

Στην Αθήνα, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ανοίγει τις πύλες του στην Πατησίων, στο εμβληματικό κτίριο Αβέρωφ.

Ερευνητές από όλες τις Σχολές του ΕΜΠ και των Πανεπιστημίων της Αθήνας, προβάλλουν το έργο τους στο ευρύ κοινό, με έμφαση στους εκπαιδευτικούς, φοιτητές και μαθητές όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, με διαδραστικά εργαστήρια, πειραματικές επιδείξεις, υπολογιστικές προσομοιώσεις, θεματικές γωνιές, εκπλήξεις και δρώμενα. 

Στη Βραδιά του Ερευνητή στο ΕΜΠ μετέχουν ερευνητές του ΕΜΠ και των Πανεπιστημίων της Αθήνας και προβάλλουν στο ευρύ κοινό τα ερευνητικά τους επιτεύγματα, προσβλέποντας στη βελτίωση της κοινωνικής αναγνώρισης των ερευνητών, την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα ερευνητικά αποτελέσματα, καθώς και την αύξηση του ενδιαφέροντος και τον επαγγελματικό προσανατολισμό των νέων προς ερευνητικά επαγγέλματα.

Το κοινό, οι πολίτες της Αθήνας, με έμφαση στους μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς, θα έχει την ευκαιρία και φέτος να αλληλεπιδράσει με τους ερευνητές, συμμετέχοντας σε πειραματικές επιδείξεις, υπολογιστικές προσομοιώσεις, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, διαγωνισμούς και δρώμενα. Θα διεξαχθούν εκδήλωση – συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για την ‘Ανάπτυξη με Καινοτομία και Πολιτισμό’ και θα προβληθεί η διεπιστημονική συμβολή του ΕΜΠ στο Γεφύρι της Πλάκας και τον Πανάγιο Τάφο.

Από τις πέντε το απόγευμα έως τα μεσάνυχτα, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τους ερευνητές, το έργο τους, αλλά και τη σημαντική τους προσφορά στην κοινωνία και στην ανάπτυξη της χώρας, να απομυθοποιήσει την εικόνα του απρόσιτου επιστήμονα και να χαρεί τη μαγεία της επιστήμης.

Προσκαλούμε τους μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς του Σχολείου σας στη Βραδιά του Ερευνητή 2016 στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. 

ΔΕΝ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΥΠΟΒΟΛΗ ΔΗΛΩΣΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ

Ολόκληρη η ανακοίνωση του ΕΜΠ

Διαγωνισμοί – Δρώμενα

Η αφίσα της εκδήλωσης

Πρόσκληση μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στο ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» την Τετάρτη 2 8
Σεπτεμβρίου 2016 με αφορμή την Προπαρασκευαστική εκδήλωση
της «Βραδιάς του Ερευνητή»

 

Το 2016 η «Βραδιά του Ερευνητή» θα πραγματοποιηθεί στις 30 Σεπτεμβρίου, το απόγευμα στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» στην Αγία Παρασκευή. Εκείνο το απόγευμα το ευρύ κοινό συμπεριλαμβανομένων των μαθητών με τις οικογένειές τους θα μπορούν να έρθουν σε επαφή με τους ερευνητές και τα επιστημονικά επιτεύγματα των μεγαλύτερων ερευνητικών Κέντρων της Αττικής.

Το Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» πέρα από τη διοργάνωση της κύριας εκδήλωσης, αναλαμβάνει επιπλέον τη διοργάνωση προπαρασκευαστικής εκδήλωσης (pre‐event) που θα διεξαχθεί στις 28 Σεπτεμβρίου το πρωί ειδικά για τους μαθητές πρωτοβάθμιας και
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της Αττικής. Οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν ένα πρωινό γεμάτο με αθλητισμό, παιχνίδι και φυσικά επιστήμη. «Νους Υγιής εν Σώματι Υγιή» στην πράξη με εξάσκηση σε διάφορα αθλήματα, επισκέψεις στην έκθεση
επιστημονικών επιτευγμάτων του Δημόκριτου και σε επιλεγμένα εργαστήρια και ξεναγήσεις ειδικά προσαρμοσμένες για το κοινό που αποτελείται κυρίως από οικογένειες με παιδιά σχολικής κυρίως ηλικίας.

Στόχος είναι να ενημερωθούν τα παιδιά που φοιτούν στα δημόσια και ιδιωτικά σχολεία του Νομού Αττικής, ώστε εφ’ όσον το επιθυμούν, να επισκεφθούν δωρεάν το ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» την Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου (9.00‐14.00) για να συμμετάσχουν σε αυτή
τη μεγάλη γιορτή της έρευνας και της επιστήμης.

Το επόμενο διάστημα θα υπάρχει και στη ιστοσελίδα του Κέντρου μας (www.demokritos.gr) φόρμα εγγραφής για επισκέψεις στα εργαστήρια. Για τις υπόλοιπες δραστηριότητες που θα λάβουν χώρα εκείνη την ημέρα δεν χρειάζεται εγγραφή.

Προσοχή, υπάρχει προθεσμία δήλωσης συμμετοχής έως και τις 14/9

Οι μαθητές που ενδιαφέρονται να δηλώσουν συμμετοχή στο γραφείο μέχρι τις 13/9

Ολόκληρο το έγγραφο του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, για περισσότερες πληροφορίες εδώ.

Δόθηκε στη δημοσιότητα η εγκύκλιος για τις υποχρεωτικές εργαστηριακές δραστηριότητες μαθημάτων Φυσικών Επιστημών για Γυμνάσια, Γενικά Λύκεια και ΕΠΑΛ για το σχολικό έτος 2015-16.

Ολόκληρη η εγκύκλιος εδώ

Διδακτέα ύλη Βιολογίας Β΄Λυκείου 2015-16

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Χημική σύσταση του κυττάρου 10 ώρες ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
1. Γνωριμία με το εργαστήριο (1 διδακτική ώρα)
Εξοικείωση του μαθητή με τον χώρο και τον εξοπλισμό του εργαστηρίου. Επισήμανση της σημασίας της εργαστηριακής δραστηριότητας στην επιστήμη της Βιολογίας, ώστε να καλλιεργηθεί το ενδιαφέρον για τη συστηματική αξιοποίηση του σχολικού εργαστηρίου κατά τη διδασκαλία. Ειδικότερα, παρουσίαση του μικροσκοπίου, εκμάθηση της χρήσης του μέσω της παρατήρησης ενός έτοιμου παρασκευάσματος, ενημέρωση για τους κανόνες ασφαλούς συμπεριφοράς κατά τις εργαστηριακές ασκήσεις.
(Εργαστηριακός οδηγός) http://goo.gl/F5I6Hk
2. Απομόνωση DNA (1 διδακτική ώρα) (http://photodentro.edu.gr/video/r/8522/760?locale=el) ή
3. Μετουσίωση πρωτεϊνών
Άσκηση 7 εργαστηριακού οδηγού:
http://goo.gl/F5I6Hk

Φύλλο εργασίας: (1 διδακτική ώρα)
Με την ολοκλήρωση της διδασκαλίας του κεφαλαίου,
διανομή στους μαθητές φύλλου εργασίας στο οποίο καλούνται, με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού:
· Να λύσουν μια άσκηση, να διερευνήσουν ένα πρόβλημα που άπτεται των εφαρμογών της Βιολογίας στην καθημερινή ζωή ή
· να αντλήσουν πληροφορίες από την εικόνα μιας βιολογικής δομής, προκειμένου να εξηγήσουν πώς τα μέρη της αλληλεπιδρούν ώστε να εκδηλώνεται η λειτουργία της ή
· να αντλήσουν πληροφορίες από ένα λογικό διάγραμμα, ή μια γραφική παράσταση που αφορά στη ροή των γεγονότων ή τη μεταβολή μιας παραμέτρου σε μια βιολογική διαδικασία, προκειμένου να εξηγήσουν ή να προβλέψουν την έκβαση της διαδικασίας αυτής.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Κατά την κρίση του εκπαιδευτικού μπορούν να αξιοποιηθούν προσομοιώσεις και βίντεο, όπως:
· Συμπύκνωση-Υδρόλυση: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5063?locale=el
· Ιεραρχία βιομορίων: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5059?locale=el
· Πεπτιδικός δεσμός: http://plantsciences.montana.edu/cqlab/proteinformation.htm
· Δομή πρωτεϊνών: http://goo.gl/yb936J
· Δομή DNA: http://goo.gl/TZN6Ow
· Οικοδόμησε ένα μόριο DNA: http://learn.genetics.utah.edu/content/molecules/builddna/
· Στιβάδα φωσφολιπιδίων:
http://www.yellowtang.org/animations/bilayer.swf
· Άλλες κατά την κρίση του εκπαιδευτικού
(Σκόπιμο είναι στις δραστηριότητες αυτές να συντάσσεται φύλλο εργασίας που θα διανέμεται στους μαθητές, προκειμένου να καταγράφουν ό,τι παρατήρησαν κατά τη διεξαγωγή τους, καθώς και να απαντούν, μετά την ολοκλήρωσή τους, σε σχετικές ερωτήσεις που αφορούν στις παρατηρήσεις που έκαναν, τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν κ.ά.)

Κεφάλαιο 2: Κύτταρο: Η θεμελιώδης μονάδα της ζωής 12 ώρες ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
1. Μικροσκοπική παρατήρηση φυτικών κυττάρων: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5122?locale=el ή
2. Μικροσκοπική παρατήρηση στομάτων φύλλων, καταφρακτικών κυττάρων κ.τ.λ.
Άσκηση 4 εργαστηριακού οδηγού: http://goo.gl/F5I6Hk

Φύλλο εργασίας: (1 διδακτική ώρα)
Με την ολοκλήρωση της διδασκαλίας του κεφαλαίου,
διανομή στους μαθητές φύλλου εργασίας στο οποίο καλούνται, με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού:
· Να λύσουν μια άσκηση, να διερευνήσουν ένα πρόβλημα που άπτεται των εφαρμογών της Βιολογίας στην καθημερινή ζωή ή
· να αντλήσουν πληροφορίες από την εικόνα μιας βιολογικής δομής, προκειμένου να εξηγήσουν πώς τα μέρη της αλληλεπιδρούν ώστε να εκδηλώνεται η λειτουργία της ή
· να αντλήσουν πληροφορίες από ένα λογικό διάγραμμα, ή μια γραφική παράσταση που αφορά στη ροή των γεγονότων ή τη μεταβολή μιας παραμέτρου σε μια βιολογική διαδικασία, προκειμένου να εξηγήσουν ή να προβλέψουν την έκβαση της διαδικασίας αυτής.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Κατά την κρίση του εκπαιδευτικού μπορούν να αξιοποιηθούν προσομοιώσεις και βίντεο, όπως:
· Το μέγεθος των κυττάρων: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5058?locale=el
· Είδη κυττάρων: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5126?locale=el
· Το ευκαρυωτικό κύτταρο: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3159?locale=el
· Το εσωτερικό του κυττάρου: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/4933?locale=el
· Διάχυση: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/4931?locale=el
· Ώσμωση: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/4934?locale=el
· Επαναληπτικές ερωτήσεις για το κύτταρο: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5069?locale=el
· Μέγεθος κυττάρων και κλίμακα: http://learn.genetics.utah.edu/content/cells/scale/
· Στο εσωτερικό του κυττάρου: http://learn.genetics.utah.edu/content/cells/insideacell/
· Ενδοσυμβιωτική υπόθεση: http://goo.gl/wqMbkP
· Golgi: Πακετάρισμα και έκκριση πρωτεϊνών http://goo.gl/azWmnM
· Ενδοκύττωση-Εξωκύττωση: http://goo.gl/UhwfwJ
· Φαγοκυττάρωση: http://goo.gl/PJBMhv
· Άλλες κατά την κρίση του εκπαιδευτικού
(Σκόπιμο είναι στις δραστηριότητες αυτές να συντάσσεται φύλλο εργασίας που θα διανέμεται στους μαθητές, προκειμένου να καταγράφουν ό,τι παρατήρησαν κατά τη διεξαγωγή τους, καθώς και να απαντούν, μετά την ολοκλήρωσή τους, σε σχετικές ερωτήσεις που αφορούν στις παρατηρήσεις που έκαναν, τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν κ.ά.)

Κεφάλαιο 3: Μεταβολισμός 12 ώρες ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
1. Δράση των Ενζύμων:
Άσκηση 11 εργαστηριακού οδηγού: http://goo.gl/F5I6Hk

Φύλλο εργασίας: (1 διδακτική ώρα)
Με την ολοκλήρωση της διδασκαλίας του κεφαλαίου,
διανομή στους μαθητές φύλλου εργασίας στο οποίο καλούνται, με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού:
· Να λύσουν μια άσκηση, να διερευνήσουν ένα πρόβλημα που άπτεται των εφαρμογών της Βιολογίας στην καθημερινή ζωή ή
· να αντλήσουν πληροφορίες από την εικόνα μιας βιολογικής δομής, προκειμένου να εξηγήσουν πώς τα μέρη της αλληλεπιδρούν ώστε να εκδηλώνεται η λειτουργία της ή
· να αντλήσουν πληροφορίες από ένα λογικό διάγραμμα, ή μια γραφική παράσταση που αφορά στη ροή των γεγονότων ή τη μεταβολή μιας παραμέτρου σε μια βιολογική διαδικασία, προκειμένου να εξηγήσουν ή να προβλέψουν την έκβαση της διαδικασίας αυτής.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Κατά την κρίση του εκπαιδευτικού μπορούν να αξιοποιηθούν προσομοιώσεις και βίντεο, όπως:
· Μηχανισμός δράσης των ενζύμων
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5113?locale=el
· Αναστολείς της ενζυμικής δράσης (περιλαμβάνει διάκριση συναγωνιστικών-μη συναγωνιστικών αναστολέων)
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5115?locale=el
· Διαδραστική άσκηση αξιολόγησης γνώσεων πάνω στη δράση των ενζύμων:
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5117?locale=el
· Κυτταρική Αναπνοή: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5700?locale=el
· Φωτοσύνθεση
http://goo.gl/zFj9IC
· Φωτοσύνθεση
http://dendro.cnre.vt.edu/forestbiology/photosynthesis.swf
· Γλυκόλυση
http://goo.gl/x1CXdz
· Κύκλος Krebs
http://goo.gl/mj9In9
· Κυτταρική Αναπνοή
http://goo.gl/KK7OAx
· Ζυμώσεις
http://goo.gl/qUF6dW
(Σκόπιμο είναι στις δραστηριότητες αυτές να συντάσσεται φύλλο εργασίας που θα διανέμεται στους μαθητές, προκειμένου να καταγράφουν ό,τι παρατήρησαν κατά τη διεξαγωγή τους, καθώς και να απαντούν, μετά την ολοκλήρωσή τους, σε σχετικές ερωτήσεις που αφορούν στις παρατηρήσεις που έκαναν, τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν κ.ά.)
Κεφάλαιο 4 Γενετική 16 ώρες ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
1. Μικροσκοπική παρατήρηση μίτωσης σε ακρόρριζα κρεμμυδιού από έτοιμο παρασκεύασμα σχολικού εργαστηρίου.
Φύλλο εργασίας: (1 διδακτική ώρα)
Με την ολοκλήρωση της διδασκαλίας του κεφαλαίου,
διανομή στους μαθητές φύλλου εργασίας στο οποίο καλούνται, με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού:
· Να λύσουν μια άσκηση, να διερευνήσουν ένα πρόβλημα που άπτεται των εφαρμογών της Βιολογίας στην καθημερινή ζωή ή
· να αντλήσουν πληροφορίες από την εικόνα μιας βιολογικής δομής, προκειμένου να εξηγήσουν πώς τα μέρη της αλληλεπιδρούν ώστε να εκδηλώνεται η λειτουργία της ή
· να αντλήσουν πληροφορίες από ένα λογικό διάγραμμα, ή μια γραφική παράσταση που αφορά στη ροή των γεγονότων ή τη μεταβολή μιας παραμέτρου σε μια βιολογική διαδικασία, προκειμένου να εξηγήσουν ή να προβλέψουν την έκβαση της διαδικασίας αυτής.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Κατά την κρίση του εκπαιδευτικού μπορούν να αξιοποιηθούν προσομοιώσεις και βίντεο, όπως:
· Κυτταρικός κύκλος: http://outreach.mcb.harvard.edu/animations/cellcycle.swf
· Κεντρικό Δόγμα Βιολογίας: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3098?locale=el
· Αντιγραφή DNA:
http://goo.gl/H1yS7r
· Έκφραση Γενετικής Πληροφορίας (Μετάφραση): http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2437?locale=el
· Μεταγραφή και μετάφραση γονιδίου:
· http://learn.genetics.utah.edu/content/molecules/transcribe

Μίτωση και Μείωση:
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3163?locale=el
· Μίτωση: http://goo.gl/nDjYoH
· Μίτωση: http://goo.gl/Sb129R
· Μείωση: http://goo.gl/dbby54
· Ανεξάρτητος συνδυασμός χρωμοσωμάτων κατά τη μείωση: http://goo.gl/9mDTjb
· Χιασματυπία: http://goo.gl/gyhHLW
· Διχοτόμηση βακτηρίου: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/1294?locale=el
· Μεταλλάξεις: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3110?locale=el
· Άλλες κατά την κρίση του εκπαιδευτικού
(Σκόπιμο είναι στις δραστηριότητες αυτές να συντάσσεται φύλλο εργασίας που θα διανέμεται στους μαθητές, προκειμένου να καταγράφουν ό,τι παρατήρησαν κατά τη διεξαγωγή τους, καθώς και να απαντούν, μετά την ολοκλήρωσή τους, σε σχετικές ερωτήσεις που αφορούν στις παρατηρήσεις που έκαναν, τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν κ.ά.)

Διδακτέα ύλη Βιολογίας 2015-16

Θα διδαχθεί το βιβλίο «ΒΙΟΛΟΓΙΑ» της Α΄ τάξης Γενικού Λυκείου των Καστορίνη Α., Κωστάκη – Αποστολοπούλου Μ., Μπαρώνα – Μάμαλη Φ., Περάκη Β., Πιαλόγλου Π., έκδοση 2015.
Τα κεφάλαια να διδαχτούν με τη σειρά: 1, 9, 10, 11, 3, 12.

Κεφάλαιο 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Να διδαχθεί όλο το κεφάλαιο.

Κεφάλαιο 9 ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Να διδαχθεί όλο το κεφάλαιο, εκτός της παραγράφου: Συνάψεις.
Η διδασκαλία των εννοιών: «Δυναμικό ηρεμίας» και «Νευρική ώση» να γίνει από το κείμενο των προσαρτήσεων.

Κεφάλαιο 10 ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ- ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ
Υποδοχείς – Αισθήσεις Να διδαχθεί όλη η ενότητα.
Σωματικές Αισθήσεις Να διδαχθεί όλη η ενότητα.
Ειδικές Αισθήσεις Να μη διδαχθεί η παράγραφος «Βιοχημεία της όρασης»

Κεφάλαιο 11 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ
Εισαγωγή – ορμόνες- τρόποι δράσης ορμονών Να διδαχθεί η «Εισαγωγή» του κεφαλαίου στην οποία παρατίθενται τα είδη των αδένων και των ορμονών και η ενότητα «Ορμόνες» που περιλαμβάνει και την παράγραφο: «Τρόπος δράσης ορμονών».
Αδένες Να μη διδαχθεί η ενότητα.

Κεφάλαιο 3 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Να διδαχθεί όλο το κεφάλαιο.
Κεφάλαιο 12 ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ – ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Εισαγωγή – Δομή και Λειτουργία αναπαραγωγικού συστήματος Να διδαχθεί όλη ενότητα.
Η διδασκαλία του Εμμηνορρυσιακού κύκλου να γίνει από το κείμενο των προσαρτήσεων.
Από τη μείωση στη γονιμοποίηση Να διδαχθεί όλη η ενότητα.
Ανάπτυξη του εμβρύου- Τοκετός Nα διδαχτεί όλη η ενότητα εκτός των παραγράφων:
«Αυλάκωση»
«Εμφύτευση»
«Σχηματισμός πλακούντα»
«Ανάπτυξη του εμβρύου»
«Τοκετός»
«Ανάπτυξη μετά τον τοκετό – Γήρας»

Ενημερώθηκαν οι σχετικές σελίδες Φυσικής και Χημείας με τα θέματα των φετινών Πανελλαδικών Εξετάσεων (με τις απαντήσεις των ασκήσεων). Επίσης ενημερώθηκαν οι σχετικές σελίδες με τα θέματα των Παγκύπριων εξετάσεων 2014 Φυσικής, Χημείας και Βιολογίας

• ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
• ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
• ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Ολόκληρο το ΦΕΚ βρίσκεται εδώ

Σύμφωνα με την 152508/Γ2/24-9-2014 εγκύκλιο του ΥΠΑΙΘ, η διδακτέα και εξεταστέα ύλη για τα μαθήματα ΦΥΣΙΚΗ, ΧΗΜΕΙΑ και ΒΙΟΛΟΓΙΑ της Α΄ τάξης ΓΕΛ είναι η εξής:

ΦΥΣΙΚΗ

Α΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Βιβλίο: «Φυσική Α’ Γενικού Λυκείου» των Ι. Βλάχου κ.ά.

1.1 ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΗ ΚΙΝΗΣΗ

1.1.1 έως και 1.1.9

Εργαστηριακή άσκηση: Μελέτη ευθύγραμμης ομαλά επιταχυνόμενης κίνησης

1.2 ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

1.2.1 έως και 1.2.8

1.3 ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

1.3.1 έως και 1.3.4, 1.3.7

Δεν αποτελούν μέρος της εξεταστέας – διδακτέας ύλης, όλες οι ερωτήσεις, ασκήσεις και προβλήματα που αντιστοιχούν σε ύλη που αφαιρείται. Επιπλέον αφαιρούνται οι ασκήσεις 6 και 12 (σελίδα 157 και 158 αντίστοιχα).

2.1 ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

2.1.1 έως και 2.1.3 εκτός από τη σελίδα 170 «Η δυναμική ενέργεια U …» έως τη σελίδα 172 «…διαφορές των δυναμικών ενεργειών»

2.1.4 εκτός από τη σελίδα 174 «Ποσοτικά η διατήρηση …» έως και τη γραμμή πριν από τη σχέση ΔΚ+ΔU=0 (η σχέση αυτή είναι εντός της ύλης)

2.1.6

Δεν αποτελούν μέρος της εξεταστέας – διδακτέας ύλης, όλες οι ερωτήσεις, ασκήσεις και προβλήματα που αντιστοιχούν σε ύλη που αφαιρείται. Επιπλέον αφαιρείται και η άσκηση 20 (σελίδα 195).

Εργαστηριακή άσκηση: Μελέτη και έλεγχος της διατήρησης της μηχανικής ενέργειας στην ελεύθερη πτώση

Παρατηρήσεις:

Τα ένθετα σε έγχρωμο (πράσινο) φόντο και οι περιλήψεις κεφαλαίων δεν αποτελούν διδακτέα – εξεταστέα ύλη.

ΧΗΜΕΙΑ

Α΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Θα διδαχθεί το βιβλίο «Χημεία» Α’ Λυκείου.

Η διδακτέα-εξεταστέα ύλη του μαθήματος ορίζεται ως εξής:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

1.3. «Δομικά σωματίδια της ύλης – Δομή του ατόμου – Ατομικός αριθμός – Μαζικός αριθμός – Ισότοπα»

Παρατήρηση: Από τον πίνακα 1.4: Μάζα και φορτίο υποατομικών σωματιδίων, να μην απομνημονευθούν οι στήλες «Μάζα/g» και «Φορτίο/C».

1.5. «Ταξινόμηση της ύλης – Διαλύματα – Περιεκτικότητες διαλυμάτων – Διαλυτότητα»

Παρατήρηση: Το σχήμα 1.13 Κατανομή χημικών στοιχείων στη γη και στον άνθρωπο, να μην απομνημονευθεί.

Εργαστηριακή άσκηση:

Να πραγματοποιηθεί το Πείραμα «Παράγοντες που επηρεάζουν την ταχύτητα διάλυσης».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ – ΔΕΣΜΟΙ

2.1 «Ηλεκτρονιακή δομή των ατόμων»

Παρατήρηση: Ο Πίνακας 2.1 Κατανομή ηλεκτρονίων σε στιβάδες, στα στοιχεία με ατομικό αριθμό Ζ=1-20 να διδαχθεί, αλλά να απομνημονευθεί μόνο η στήλη «στοιχείο».

2.2 «Κατάταξη των στοιχείων (Περιοδικός Πίνακας). Χρησιμότητα του Περιοδικού Πίνακα»

2.3 «Γενικά για το χημικό δεσμό. – Παράγοντες που καθορίζουν τη χημική συμπεριφορά του ατόμου. Είδη χημικών δεσμών»

2.4 «Η γλώσσα της Χημείας-Αριθμός οξείδωσης-Γραφή τύπων και εισαγωγή στην ονοματολογία των ενώσεων»

Παρατηρήσεις: α) Ο Πίνακας 2.3 Ονοματολογία των κυριότερων μονοατομικών ιόντων να διδαχθεί και να απομνημονευθεί. β) Από τον Πίνακα 2.4 Ονοματολογία των κυριότερων πολυατομικών ιόντων να απομνημονευθεί ολόκληρη η 1η στήλη. Από τη 2η και την 3η στήλη να απομνημονευθούν οι ονομασίες και οι συμβολισμοί των πολυατομικών ιόντων: κυάνιο, όξινο ανθρακικό και υπερμαγγανικό.

γ) Από τον Πίνακα 2.5 Συνήθεις τιμές Α.Ο. στοιχείων σε ενώσεις τους να απομνημονευθούν οι Α.Ο. των K, Na, Ag, Ba, Ca, Mg, Zn, Al, F και από το Η ο (+1), το Ο ο (-2), το Cl, Br, I ο (-1).

Εργαστηριακή άσκηση:

Να πραγματοποιηθεί το Πείραμα «Πυροχημική ανίχνευση μετάλλων»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΟΞΕΑ-ΒΑΣΕΙΣ-ΑΛΑΤΑ-ΟΞΕΙΔΙΑ

3.5 «Χημικές αντιδράσεις» (Πως συμβολίζονται οι χημικές αντιδράσεις, Χαρακτηριστικά χημικών αντιδράσεων, Μερικά είδη χημικών αντιδράσεων)

Παρατηρήσεις: α) Η Σειρά δραστικότητας ορισμένων μετάλλων και αμετάλλων να διδαχθεί αλλά να μην απομνημονευθεί.

β) Ο Πίνακας 3.1 Κυριότερα αέρια και ιζήματα να διδαχθεί αλλά να μην απομνημονευθεί.

γ) Από την υποενότητα «2. Εξουδετέρωση», να μην διδαχθούν οι αντιδράσεις: Όξινο οξείδιο + βάση, Βασικό οξείδιο + οξύ, Όξινο οξείδιο + βασικό οξείδιο

Εργαστηριακή άσκηση:

Να πραγματοποιηθεί το Πείραμα «Χημικές αντιδράσεις και ποιοτική ανάλυση ιόντων».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΑ

4.1 «Βασικές έννοιες για τους χημικούς υπολογισμούς: σχετική ατομική μάζα, σχετική μοριακή μάζα, mol , αριθμός Avogadro, γραμμομοριακός όγκος»

Παρατήρηση: Στην υποενότητα Γραμμομοριακός όγκος (Vm), να διδαχθεί μόνο ο ορισμός του γραμμομοριακού όγκου και η τιμή του σε STP.

4.2 «Καταστατική εξίσωση των αερίων»

Παρατήρηση: Να μην διδαχθούν οι τρείς νόμοι των αερίων

4.3 «Συγκέντρωση διαλύματος – αραίωση, ανάμειξη διαλυμάτων»

4.4 «Στοιχειομετρικοί υπολογισμοί».

Παρατήρηση: Να μην διδαχθούν οι υποενότητες: Ασκήσεις στις οποίες η ουσία που δίνεται ή ζητείται δεν είναι καθαρή Ασκήσεις στις οποίες δίνονται οι ποσότητες δύο αντιδρώντων ουσιών Ασκήσεις με διαδοχικές αντιδράσεις

Εργαστηριακή άσκηση:

Να πραγματοποιηθεί το Πείραμα «Παρασκευή διαλύματος ορισμένης συγκέντρωσης – αραίωση διαλυμάτων».

ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Α΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Θα διδαχθεί το βιβλίο «ΒΙΟΛΟΓΙΑ» της Α΄ τάξης Γενικού Λυκείου των Καστορίνη Α., Κωστάκη – Αποστολοπούλου Μ., Μπαρώνα – Μάμαλη Φ., Περάκη Β., Πιαλόγλου Π.

Τα κεφάλαια να διδαχτούν με τη σειρά: 1, 9, 10, 11, 3, 12.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ	ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ	ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Κεφάλαιο 1	ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ	Να διδαχθεί όλο το κεφάλαιο.
Κεφάλαιο 9	ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ	Να διδαχθεί όλο το κεφάλαιο, εκτός της παραγράφου: Συνάψεις. Η διδασκαλία των εννοιών: «Δυναμικό ηρεμίας» και «Νευρική ώση» να γίνει από τις Οδηγίες Διδασκαλίας (αρ. πρωτ. ………………………………..)
Κεφάλαιο 10	ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ- ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ Υποδοχείς – Αισθήσεις	Να διδαχθεί όλη η ενότητα.
	Σωματικές Αισθήσεις	Να διδαχθεί όλη η ενότητα.
	Ειδικές Αισθήσεις	Να μη διδαχθεί η παράγραφος «Βιοχημεία της όρασης».
Κεφάλαιο 11	ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Εισαγωγή – ορμόνες- τρόποι δράσης ορμονών	Να διδαχθεί η «Εισαγωγή» του κεφαλαίου στην οποία παρατίθενται τα είδη των αδένων και των ορμονών και η ενότητα «Ορμόνες» που περιλαμβάνει και την παράγραφο: «Τρόπος δράσης ορμονών».
	Αδένες	Να μη διδαχθεί η ενότητα
Κεφάλαιο 3	ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ	Να διδαχθεί όλο το κεφάλαιο.
Κεφάλαιο 12	ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ – ΑΝΑΠΤΥΞΗ Εισαγωγή – Δομή και Λειτουργία αναπαραγωγικού συστήματος	Να διδαχθεί όλη ενότητα. Η διδασκαλία του «Εμμηνορρυσιακού κύκλου» να γίνει από τις Οδηγίες Διδασκαλίας (αρ. πρωτ. ………………………………………)
	Από τη μείωση στη γονιμοποίηση	Να διδαχθεί όλη η ενότητα.
	Ανάπτυξη του εμβρύου- Τοκετός	Nα διδαχτεί όλη η ενότητα εκτός των παραγράφων: «Αυλάκωση», «Εμφύτευση», «Σχηματισμός πλακούντα», «Ανάπτυξη του εμβρύου», «Τοκετός», «Ανάπτυξη μετά τον τοκετό – Γήρας»