Αρχείο ετικέτας Φυσική

12th International Particle Physics Masterclasses 2016

IPPOG

Η Διεθνής Ομάδα Εκλαΐκευσης Φυσικής Σωματιδίων (International Particle Physics Outreach Group, IPPOG) διοργανώνει κάθε χρόνο τα Masterclasses, όπου περίπου 10.000 μαθητές Λυκείου από 41 χώρες επισκέπτονται για μία ημέρα ένα από τα 160 Πανεπιστήμια ή Ερευνητικά Κέντρα της περιοχής τους με σκοπό να λύσουν τα αινίγματα της φυσικής των σωματιδίων. Ομιλίες από ενεργούς ερευνητές-επιστήμονες επεξηγούν και αναλύουν τομείς και μεθόδους της βασικής έρευνας στην περιοχή των στοιχειωδών σωματιδίων και των δυνάμεών τους, δίνοντας τη δυνατότητα στους ίδιους τους μαθητές να επεξεργαστούν πραγματικά πειραματικά δεδομένα από πειράματα φυσικής σωματιδίων.
Η Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Υπευθύνων Εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών (ΠΑΝ.Ε.Κ.Φ.Ε.) και τα κατά τόπους Εργαστηριακά Κέντρα Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Φ.Ε.) συντονίζει και το 2016 το Ελληνικό τμήμα αυτής της διοργάνωσης. Στη διοργάνωση συμμετέχουν τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Κρήτης, το ΕΜΠ και το Ερευνητικό Κέντρο Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος».
Περισσότερες πληροφορίες στο συνημμένο αρχείο

Η ομάδα μαθητών του σχολείου μας, εφόσον επιλεγεί για το πρόγραμμα, θα το παρακολουθήσει στο ΕΜΠ, την Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2016.

Υποχρεωτικές Εργαστηριακές Δραστηριότητες μαθημάτων Φυσικών Επιστημών

Δόθηκε στη δημοσιότητα η εγκύκλιος για τις υποχρεωτικές εργαστηριακές δραστηριότητες μαθημάτων Φυσικών Επιστημών για Γυμνάσια, Γενικά Λύκεια και ΕΠΑΛ για το σχολικό έτος 2015-16.

Ολόκληρη η εγκύκλιος εδώ

Φωτογραφίες από την επίσκεψη στο CERN (19/1/2016)

cern_logo

Την Τρίτη 19/1/2016 πραγματοποιήθηκε εκπαιδευτική επίσκεψη ομάδας μαθητών στο CERN. Μετά την ενημέρωση των μαθητών σε αμφιθέατρο των εγκαταστάσεων στο Meyrin, έγινε επίσκεψη στον ανιχνευτή CMS (Compact Muon Solenoid) που βρίσκεται στο “Σημείο 5” κοντά στο Cessy. Εξηγήθηκε ο σκοπός, η δομή και η λειτουργία του ανιχνευτή, καθώς και τα τεχνικά προβλήματα της κατασκευής του. Στη συνέχεια οι μαθητές, χωρισμένοι σε μικρότερες ομάδες, κατέβηκαν σε βάθος 100 μέτρων,  όπου βρίσκεται ο ανιχνευτής, αξιοποιώντας την ευκαιρία  της διακοπής λειτουργίας του επιταχυντή για συντήρηση, αφού όταν βρίσκεται σε λειτουργία κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Τέλος ακολούθησε επίσκεψη στην έκθεση Microcosm στο κτήριο 33 του CERN και το πρόγραμμα έκλεισε με αγορά αναμνηστικών από το πωλητήριο του κέντρου.

Το κτήριο της έκθεσης Globe υπό ανακαίνιση

20160118_111859

Από την ενημέρωση που προηγήθηκε στο Meyrin

20160118_10364420160118_10360820160118_103601

Στο δρόμο για το “Σημείο 5”

IMG_20160119_10501020160118_115335

Από την ενημέρωση των μαθητών που έγινε στο επίπεδο του εδάφους

IMG_20160119_11440720160118_120901IMG_20160119_114219IMG_20160119_114216IMG_20160119_114426

Κράνη…  και στο ασανσέρ για το κατέβασμα

IMG_20160119_121616IMG_20160119_121124

Δίπλα στον CMS

IMG_20160119_121700IMG_20160119_121637IMG_20160119_12165420160118_131230

Ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις ελέγχου και data servers

IMG_20160119_120749IMG_20160119_120740

Ακόμα στα 100 μέτρα κάτω από τη γη

20160118_12340620160118_123425

Επιστροφή στο Meyrin και στην έκθεση Microcosm

20160118_13364120160118_14304020160118_143802

Περισσότερες φωτογραφίες από το CERN και γενικότερα από την εκπαιδευτική εκδρομή στη Ελβετία και τη Γαλλία δημοσιεύονται σταδιακά στον ιστότοπο του 4ου ΓΕΛ Ζωγράφου–>Πολυμεσικό υλικό–>Φωτογραφίες

Εκπαιδευτική επίσκεψη στο CERN

cern_logo

Με αφορμή την εκπαιδευτική επίσκεψη στο CERN ομάδας μαθητών του σχολείου μας, σε συνεργασία με το 5ο ΓΕΛ Ζωγράφου, μερικές πληροφορίες για το CERN.

Το αρχείο, σε μορφή PDF, αποτελεί τμήμα παρουσίασης που χρησιμοποιήθηκε για την ενημέρωση των μαθητών που συμμετέχουν στην εκδρομή.

Προετοιμασία υλικού: Βαγγέλης Δημητριάδης (4ο ΓΕΛ) και Δώρα Μέξα (5ο ΓΕΛ).

Μια σύντομη φωτογραφική περιήγηση στα … άδυτα του CERN

Μια σύντομη φωτογραφική περιήγηση στα … άδυτα του CERN

Cern1

Περιμένοντας το ασανσέρ για τη σήραγγα του επιταχυντή. Το κράνος υποχρεωτικό.

Cern2

Μέχρι εδώ επιτρέπεται η είσοδος. Ο επιταχυντής είναι σε λειτουργία.

Cern3

Τέτοιες πινακίδες βλέπεις πολύ συχνά. Ειδικά όταν πλησιάζεις τους επιταχυντές ή τη σήραγγα.

Cern4

Αυτό είναι ένα μικρό μέρος των υπολογιστών που ελέγχουν τον επιταχυντή. Κάθε “ντουλάπα” έχει μερικές δεκάδες επεξεργαστές.

Cern5

Μερικές εκατοντάδες τέτοιοι μαγνήτες είναι τοποθετημένοι στη σήραγγα του επιταχυντή.

Cern6

Ένας απο τους μαγνήτες που λέγαμε πριν σε τομή. Φαίνονται οι δύο σωλήνες κενού και τα πηνία των ηλεκτρομαγνητών.

Cern7

Δεξαμενές υγρού ηλίου για την ψύξη της εγκατάστασης.

Cern8

Τέλος, μια άποψη της πολιτείας του CERN στο Meyrin. Η οδός είναι  A. Einstein. (Όλοι οι δρόμοι έχουν αντίστοιχα ονόματα). Πάντως δεν είναι ο κεντρικότερος δρόμος στο Meyrin.

Δομή της ύλης σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο (Standard Model)

Δομή της ύλης σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο (Standard Model)

Τα στοιχειώδη σωμάτια από τα οποία αποτελείται το σύμπαν (φερμιόνια) είναι:

Στοιχειώδη σωμάτια

Οι δυνάμεις στο σύμπαν είναι:

  • Ηλεκτρομαγνητική (υπεύθυνη για τα φαινόμενα ηλεκτρισμού, μαγνητισμού και το φως)
  • Ισχυρή πυρηνική (υπεύθυνη για τη συγκράτηση των σωματιδίων του πυρήνα)
  • Ασθενής (υπεύθυνη για ραδιενέργεια και αστάθεια πυρήνων)

(Η βαρυτική δύναμη δεν μελετάται από το Καθιερωμένο Πρότυπο)

Για κάθε μια από τις δυνάμεις αυτές υπάρχουν αντίστοιχα σωματίδια – φορείς:

  • Φωτόνια
  • Γλουόνια
  • Μποζόνια W και Z

(Για τις βαρυτικές δυνάμεις εικάζεται ότι υπάρχουν φορείς, τα γκραβιτόνια)

Το μεγαλύτερο ερευνητικό εργαστήριο του κόσμου για τη μελέτη της δομής της ύλης και των στοιχειωδών σωματιδίων είναι το CERN, στα σύνορα Γαλλίας – Ελβετίας.

Διδακτέα ύλη Φυσικής Β΄Λυκείου Προσανατολισμού 2015-2016

Διδακτέα ύλη Φυσικής Β΄Λυκείου Προσανατολισμού 2015-2016

Βιβλίο: «Φυσική Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών Β’ ΓΕΛ» των Ι. Βλάχου κ.ά.

1: ΚΑΜΠΥΛΟΓΡΑΜΜΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ
1-1 Οριζόντια βολή
1-2 Ομαλή κυκλική κίνηση
1-3 Κεντρομόλος δύναμη
Αφαιρούνται ερωτήσεις και ασκήσεις – προβλήματα του κεφαλαίου που αντιστοιχούν σε ύλη που αφαιρείται καθώς και η άσκηση 7 (σελίδα 34)

2: ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΟΡΜΗΣ
2-1 Η έννοια του συστήματος. Εσωτερικές και εξωτερικές δυνάμεις
2-2 Το φαινόμενο της κρούσης
2-3 Η έννοια της ορμής
2-4 Η δύναμη και η μεταβολή της ορμής
2-5 Η αρχή διατήρησης της ορμής
2-6 Μεγέθη που δεν διατηρούνται στην κρούση
2-7 Εφαρμογές της διατήρησης της ορμής

3. ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΑΕΡΙΩΝ
3-1 Εισαγωγή.
3-2 Οι νόμοι των αερίων.
3-3 Καταστατική εξίσωση των ιδανικών αερίων.
3-4 Κινητική θεωρία.
3-5 Τα πρώτα σημαντικά αποτελέσματα
Αφαιρείται η απόδειξη της σχέσης p=1/3(Nmυ2)/V. (σελίδα 79-80)
Ερωτήσεις, ασκήσεις, προβλήματα: Αφαιρούνται ερωτήσεις και ασκήσεις – προβλήματα του κεφαλαίου που αντιστοιχούν σε ύλη που αφαιρείται, καθώς και τα προβλήματα 34 και 35 (σελίδα 93)
Εργαστηριακή δραστηριότητα: Πειραματική επιβεβαίωση του γενικού νόμου των ιδανικών αερίων (Εργαστηριακή άσκηση 1).

4. ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ
4-1 Εισαγωγή
4-2 Θερμοδυναμικό σύστημα.
4-3 Ισορροπία θερμοδυναμικού συστήματος.
4-4 Αντιστρεπτές μεταβολές.
4-5 Έργο παραγόμενο από αέριο κατά τη διάρκεια μεταβολών όγκου.
4-6 Θερμότητα.
4-7 Εσωτερική ενέργεια.
4-8 Πρώτος θερμοδυναμικός νόμος.
4-9 Εφαρμογή του πρώτου θερμοδυναμικού νόμου σε ειδικές περιπτώσεις.
4-10 Γραμμομοριακές ειδικές θερμότητες αερίων.
4-11 Θερμικές μηχανές.
Εκτός ύλης το παράδειγμα 4.4 (σελίδες 115-116)
4-12 Ο δεύτερος θερμοδυναμικός νόμος.
4-13 Η μηχανή του Carnot.
Ερωτήσεις, ασκήσεις, προβλήματα.
Αφαιρούνται ερωτήσεις και ασκήσεις – προβλήματα του κεφαλαίου που αντιστοιχούν σε ύλη που αφαιρείται καθώς και τα προβλήματα 71, 72 (σελίδα 141).Αφαιρούνται προβλήματα της μορφής του παραδείγματος 4.4, για οποιαδήποτε θερμική μηχανή.

5. ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΠΕΔΙΟ
5-6 Η δυναμική ενέργεια πολλών σημειακών φορτίων.
5-7 Σχέση έντασης και διαφοράς δυναμικού στο ομογενές ηλεκτροστατικό πεδίο.
5-8 Κινήσεις φορτισμένων σωματιδίων σε ομογενές ηλεκτροστατικό πεδίο.
Να μη διδαχθούν οι ενότητες: “Ο καθοδικός σωλήνας” και “Παλμογράφος” (σελίδες 163-165)
5-9 Πυκνωτής και χωρητικότητα.
5-10 Ενέργεια αποθηκευμένη σε φορτισμένο πυκνωτή.
Εκτός ύλης το “Υπολογισμός της ενέργειας φορτισμένου πυκνωτή” (σελίδα 169).
Ερωτήσεις, ασκήσεις προβλήματα: Αφαιρούνται ερωτήσεις και ασκήσεις – προβλήματα του κεφαλαίου που αναφέρονται σε ύλη που αφαιρείται καθώς και οι ασκήσεις 59, 61 (σελίδα 195), τα προβλήματα 94, 96 και 101 (σελίδες 201 και 202).
Εργαστηριακή δραστηριότητα: Γνωριμία με τον παλμογράφο (δεν αποτελεί αντικείμενο εξεταστέας ύλης).

Διδακτέα ύλη Φυσικής Β΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας 2015-16

Διδακτέα ύλη Φυσικής Β΄Λυκείου Γενικής Παιδείας 2015-16

Βιβλίο: «Φυσική Γενικής Παιδείας Β’ Γενικού Λυκείου» των Ν. Αλεξάκη κ.ά.

1: ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΦΟΡΤΙΩΝ
Εισαγωγικό Ένθετο
1.1 Ο Νόμος του Coulomb
Να μη διδαχθεί το παράδειγμα 2 (σελ. 15-16)
1.2 Ηλεκτρικό πεδίο
1.4 Δυναμικό – διαφορά δυναμικού
Να μη διδαχθεί το ερώτημα (γ) στο Παράδειγμα 7 (σελίδα 29)
Παρατήρηση: Να οριστεί αξιωματικά η δυναμική ενέργεια, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1.4, αφού η ενότητα 1.3 είναι εκτός ύλης.
Λυμένα προβλήματα.
Να μη διδαχθούν τα λυμένα προβλήματα 1, 2, 3 και 4 (σελίδες 39-42).
Ερωτήσεις – Δραστηριότητες, Προβλήματα
Αφαιρούνται ερωτήσεις – δραστηριότητες και προβλήματα που αντιστοιχούν σε ύλη που αφαιρείται.
Να διδαχθούν ερωτήσεις και προβλήματα που αναφέρονται σε έως και 3 συνευθειακά ηλεκτρικά φορτία.
Να μη διδαχτούν:
· ερωτήσεις και προβλήματα:
α) που αναφέρονται σε 3 ή περισσότερα ηλεκτρικά φορτία που δεν είναι συνευθειακά
β) κίνησης φορτίων,
γ) ισορροπίας φορτίων με δυνάμεις στο επίπεδο.
· τα προβλήματα 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 27 μέχρι 44
Επισήμανση:
Να γίνει διόρθωση στην εκφώνηση της ερώτησης 12 «…τα κενά του κειμένου με μία ή περισσότερες λέξεις».

2. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ: ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ
2.1 Ηλεκτρικές πηγές
2.2 Ηλεκτρικό ρεύμα
Να μη διδαχθεί το «Αναλυτική περιγραφή του ηλεκτρικού ρεύματος στους μεταλλικούς αγωγούς» (σελίδα 65)
2.3 Κανόνες του Kirchhoff
Να μη διδαχθεί το «2ος Κανόνας Kirchhoff (Κίρχοφ)» (σελίδα 71-72)
2.4 Αντίσταση – Αντιστάτης
Να μη διδαχθούν οι «Τύποι αντιστατών (αντιστάσεων)», «Χρωματικός κώδικας» και το Παράδειγμα υπολογισμού αντίστασης (σελίδα 79-80)
2.5 Συνδεσμολογία αντιστατών (αντιστάσεων)
Να μη διδαχθεί ο 1ος τρόπος επίλυσης του ερωτήματος (β) στο παράδειγμα 7 (σελίδα 86)
2.7 Ενέργεια και ισχύς του ηλεκτρικού ρεύματος
2.8 Ηλεκτρεγερτική δύναμη (ΗΕΔ) πηγής
2.9 Νόμος του Οhm για κλειστό κύκλωμα
Εργαστηριακή Άσκηση: Ενεργειακή μελέτη των στοιχείων απλού ηλεκτρικού κυκλώματος με πηγή και ωμικό καταναλωτή (εκτός του κινητήρα)
Εργαστηριακή Άσκηση: Μελέτη της χαρακτηριστικής καμπύλης ηλεκτρικής πηγής και ωμικού καταναλωτή (εκτός της κρυσταλλοδιόδου)
Λυμένα προβλήματα
Να μη διδαχθούν τα λυμένα προβλήματα 1, 3, 4 και 5 (σελίδες 113, 115-116).
Ερωτήσεις – Δραστηριότητες, Προβλήματα
Αφαιρούνται ερωτήσεις-δραστηριότητες και προβλήματα που αναφέρονται σε ύλη η οποία δεν διδάσκεται.
Αφαιρούνται τα προβλήματα 1, 2, 3, 17, 18, 19, 20, 22, 23, 31, 38, 41, 43 έως και 48

3. ΦΩΣ
Το εισαγωγικό ένθετο αποτελεί διδακτέα και όχι εξεταστέα ύλη.
3.1 Η φύση του φωτός.
3.3 Μήκος κύματος και συχνότητα του φωτός κατά τη διάδοσή του.
3.4 Ανάλυση λευκού φωτός και χρώματα.
Αφαιρούνται ερωτήσεις, ασκήσεις και προβλήματα του κεφαλαίου που αντιστοιχούν σε ύλη που αφαιρείται.
Παρατηρήσεις:
1. Δεν αποτελούν διδακτέα ύλη τα περιεχόμενα των έγχρωμων πλαισίων (με πράσινο χρώμα).
2. Δεν αποτελεί διδακτέα ύλη το ελεύθερο ανάγνωσμα καθώς και η σύνοψη του 3ου κεφαλαίου.
3. Το παράδειγμα 3-2 αποτελεί εξεταστέα ύλη.

4. ΑΤΟΜΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ
4.1 Ενέργεια του ηλεκτρονίου στο άτομο του υδρογόνου.
Παρατήρηση: Να οριστούν αξιωματικά οι έννοιες της στροφορμής υλικού σημείου (σελίδα 181), της κεντρομόλου δύναμης και της κεντρομόλου επιτάχυνσης (σελίδα 182).
4.2 Διακριτές ενεργειακές στάθμες.
4.3 Μηχανισμός παραγωγής και απορρόφησης φωτονίων.
Αφαιρείται το παράδειγμα 4-4 (σελίδες 189-190) και γενικότερα ερωτήσεις, ασκήσεις – προβλήματα με υποθετικά άτομα και υδρογονοειδή.
4.4 Ακτίνες Χ.
Αφαιρούνται ερωτήσεις, ασκήσεις και προβλήματα του κεφαλαίου που αντιστοιχούν σε ύλη που αφαιρείται.
Παρατηρήσεις:
1. Δεν αποτελούν διδακτέα ύλη τα περιεχόμενα των έγχρωμων πλαισίων (με πράσινο χρώμα).
2. Δεν αποτελεί διδακτέα ύλη η σύνοψη του 4ου κεφαλαίου.
3. Τα παραδείγματα 4-1, 4-2, 4-3, 4-5 και 4-6 αποτελούν εξεταστέα ύλη.

Διδακτέα ύλη Φυσικής Α΄Λυκείου 2015-16

Διδακτέα ύλη 2015-16

Βιβλίο: «Φυσική Α’ Γενικού Λυκείου» των Ι. Βλάχου κ.ά.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ – ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
Οι παρακάτω παράγραφοι της εισαγωγής καθώς και η εργαστηριακή άσκηση της εισαγωγής αποτελούν διδακτέα και όχι εξεταστέα ύλη.
Β. Μονόμετρα και διανυσματικά μεγέθη
Γ. Το Διεθνές Σύστημα Μονάδων S.I.
Ζ. Η μάζα και η πυκνότητα
Η. Η μεταβολή και ο ρυθμός μεταβολής
Θ. Γραφικές παραστάσεις
Εργαστηριακή άσκηση : Μέτρηση μήκους, χρόνου, μάζας

1.1 ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΗ ΚΙΝΗΣΗ
1.1.1 έως και 1.1.9
Εργαστηριακή άσκηση: Μελέτη ευθύγραμμης ομαλά επιταχυνόμενης κίνησης

1.2 ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
1.2.1 έως και 1.2.8

1.3 ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ
1.3.1 έως και 1.3.4, 1.3.7
Δεν αποτελούν μέρος της διδακτέας ύλης, όλες οι ερωτήσεις, ασκήσεις και προβλήματα που αντιστοιχούν σε ύλη που αφαιρείται. Επιπλέον αφαιρούνται οι ασκήσεις 6 και 12 (σελίδα 157 και 158 αντίστοιχα).

2.1 ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
2.1.1 έως και 2.1.3 εκτός από τη σελίδα 170 «Η δυναμική ενέργεια U …» έως τη σελίδα 172 «…διαφορές των δυναμικών ενεργειών»
2.1.4 εκτός από τη σελίδα 174 «Ποσοτικά η διατήρηση …» έως και τη γραμμή πριν από τη σχέση ΔΚ+ΔU=0 (η σχέση αυτή είναι εντός της ύλης)
2.1.6
Δεν αποτελούν μέρος της εξεταστέας – διδακτέας ύλης, όλες οι ερωτήσεις, ασκήσεις και προβλήματα που αντιστοιχούν σε ύλη που αφαιρείται. Επιπλέον αφαιρείται και η άσκηση 20 (σελίδα 195).
Εργαστηριακή άσκηση: Μελέτη και έλεγχος της διατήρησης της μηχανικής ενέργειας στην ελεύθερη πτώση

Παρατηρήσεις:
Τα ένθετα σε έγχρωμο (πράσινο) φόντο και οι περιλήψεις κεφαλαίων δεν αποτελούν διδακτέα ύλη.

Θέματα Εξετάσεων 2014

Ενημερώθηκαν οι σχετικές σελίδες Φυσικής και Χημείας με τα θέματα των φετινών Πανελλαδικών Εξετάσεων (με τις απαντήσεις των ασκήσεων). Επίσης ενημερώθηκαν οι σχετικές σελίδες με τα θέματα των Παγκύπριων εξετάσεων 2014 Φυσικής, Χημείας και Βιολογίας